Cultuur in Almere – Kan dat wel?
Mijn eerste debat zit erop; spannend hoe je je mening moet geven op vragen die uit onverwachte hoek op je af komen. Eerst nadenken, maar dan ook nog een flitsend weerwoord geven. Kun je dat leren? Mag je antwoorden ontwijken? Tijdrekken? Omtrekkende bewegingen maken? Het lijkt wel gymnastiek, maar wel met je hersenen.
Soms ben je overtuigd van je eigen waarheid, maar zie je ook waarde in argumenten van anderen. En wat dan?
Er is dus over cultuur in Almere gepraat; heeft het wat opgeleverd? Woensdagavond 8 mei vond het DebatCafé plaats in de Nieuwe Bibliotheek van Almere, met de titel: Cultuur in Almere – Kan dat wel?
In het panel directeuren Macha Roesink en Ronald Venrooy, auteur Jaap Jan Berg en drie politici Frits Huis, Willy-Anne van der Heijden, Jonathan de Jong en ondergetekende.
De stellingen waren interessant:
- De Hectare Cultuur is de laatste kans op een goed cultureel leven in Almere.
- De ontwikkelingen rondom de Kunstlinie maken duidelijk dat de gemeente zich moet bezinnen op haar rol.
- Een gemeente die zich vooral richt op 2030, struikelt over de culturele vraagstukken van vandaag.
- De cultuureducatie in Almere moet geborgd worden binnen de bestaande instellingen.
De eerste, niet onbelangrijke vraag uit het publiek: ‘Wat is cultuur?’, werd doorgeschoven naar een toekomstig debat.
De aanwezigen in de zaal waren veelal betrokken bij een van de culturele instellingen van Almere en een enkele kunstenaar. Zij konden mee in de klaagzang over het gevoerde beleid. Maar levert dat nieuwe inzichten op? Weten we nu welke weg we in moeten slaan?
Gênant, of op z’n minst onsportief, was de afwezigheid van vertegenwoordigers van de gemeente; dialoog is noodzakelijk. Omdat sommige aanwezigen al wel op de hoogte waren van de inhoud van het Rapport Van Mil, en dit niet wilden, maar ook niet mochten delen, ontstond aanvankelijk een wat vijandige sfeer. Gelukkig ebde dat na verloop van tijd weg.
Mij was gevraagd op stelling 1 te reageren. Ik wilde vooral benadrukken dat het niet de laatste kans, maar vooral een nieuwe kans kan zijn voor het culturele leven in Almere. De huidige situatie vraagt om een herziening. Een krimpend financieel klimaat vraagt om nieuwe visies, met nieuwe keuzes. Maar met de presentatie van de Hectare Cultuur werd geen nieuwe visie gepresenteerd, maar een vastgoed- en geldprobleem gemaskeerd. Die mening gaf ik, met de aanvulling dat leiderschap met lef bij deze nieuwe kans onontbeerlijk is.
Waren de kaders rondom de stellingen wel strikt genoeg? Men kon redelijk veilig zijn meningen ventileren en ik miste de overtuiging om te overtuigen.
Overtuigingskracht groeit door debat, begrip groeit door dialoog. Beide zijn nodig voor een sterk debat. Dat had beter gekund, zeker ook van mijn kant.
De politici zijn niet van mening veranderd en ook nu bleek weer glashard dat men niet op de hoogte is van bijvoorbeeld het definitieve einde van het bestaan van Museum de Paviljoens. Hoe kan dat toch?
Met elkaar waren we het duidelijk wel eens dat de Gemeente veel meer een partner moet willen zijn om cultuur en cultuureducatie tot een succes te maken. En dat er geld kan worden ‘verdiend’ door ambtelijke lagen weg te snijden. Misschien kunnen we dat bij een volgende bijeenkomst, met gemeente ook aan tafel, onderzoeken, vaststellen en borgen.
Al met al een mager debat; ik geef graag cijfers en kom uit op zesje. Wilt u reageren op een van de vier stellingen? Aarzel niet en klim in de pen. Ik ben erg benieuwd naar uw mening.
Oeps te vlug het verkeerde knopje gedrukt. Vervolg dus op mijn vorige reactie.
delen van kennis en ervaring stimuleert. Het gegeven dat in de Hectare Cultuur verschillende functies bij elkaar worden gebracht, versterkt alleen maar de mogelijkheden hiertoe. Als er bij de inrichting van die activiteiten dan ook nog gebruik gemaakt wordt van de initiatieven die er op vele fronten en in vele hoedanigheden in Almere al gaande zijn, dan zou die HaC wel eens een heel goede bijdrage aan het culturele en maatschappelijke leven kunnen geven. Mijn ergernis was dan ook groot dat tijdens de discussie mensen als een standpunt innamen over een plan waarvan de inhoud nog niet bekend was. Als dan ook nog een raadslid durft te zeggen dat het ook niet belangrijk is dat je de inhoud van het plan kent om tot een standpunt (in zijn geval een veroordeling) te komen, dan word ik boos! Uiteraard vond ik het jammer die avond niet meer van mijn enthousiasme voor het plan te kunnen delen, zonder iets weg te geven van de inhoud. Dat was niet aan mij. Ongetwijfeld zal er binnenkort meer naar buiten komen. Dan zou ik dit debat graag nog eens over doen. Bij voorbaat nodig ik een ieder hier voor uit, maar dan op de plaats waar het hopelijk ook gaat gebeuren. Graag tot dan!!
Met vriendelijke groet
Hans Kraaijeveld
Het aardige van het feit dat je nog niet zo lang deel uitmaakt van het “wereldje” is dat je dan een soort antropoloog bent die zich in eerste instantie verbaast over hetgeen hij in zijn nieuwe omgeving tegenkomt. Het is dan niet altijd eenvoudig de betekenis van de dingen te duiden. Wat mij in de anderhalf jaar dat ik er nu als interim directeur van de schouwburg van mee maak is dat Almere ongelooflijk rijk is aan actoren die op enigerlei wijze iets met cultuur doen. Dat zou toch een voedingsbodem voor een fantastische culturele infrastructuur moeten zijn. De realiteit is in mijn ervaring echter een andere. Er is geen of nauwelijks sprake van samenhang of samenwerking. Er zit geen regie op de realisatie hier van. Er is geen eenduidig beeld van de doelen die bereikt moeten worden. Daardoor zijn veel goede dingen die gebeuren zijn nauwelijks zichtbaar, of vinden goede initiatieven een vroegtijdig einde. Het feit dat de gemeente verweten wordt geen duidelijk beleid te voeren, kan ook worden gezien als een kans. Als er goede initiatieven van onderop tot stand komen, is de kans groot dat daarvoor een luisterend oor is. In dat kader zie ik de Hectare Cultuur wel als een kans voor de cultuur in zijn totaliteit. In het recent vastgestelde beleidsplan van de schouwburg geven wij al aan meer te willen zijn dan alleen een organisatie die voorstellingen aanbiedt. Wij leven in het meest seculariserende land ter wereld. Nu heb ik zelf ook niets religieus, maar als ik zie wat een kerkdienst doet, mensen uit verschillende lagen bij elkaar brengen, ze laten nadenken over relevante thema’s, zorg voor elkaar e.d dan zit daar ook heel veel maatschappelijke waarde in. Als je zo’n kerkdienst ontdoet van de religieuze dogma’s dan blijft er iets over waar maatschappelijk behoefte aan blijft bestaan. Dat is wat wij als schouwburg al wilden gaan aanbieden. Onze slogan wordt; Schouwburg Almere doet u een goed BOD, waarbij BOD staat voor Beleven, Ontmoeten en Delen. Hierin liggen de kernwaarden van hetgeen wij doen. Het voornemen is dus om in de spinoff van voorstellingen allerlei activiteiten te ontwikkelen die die ontmoeting, het delen van kennis en ervaring
Hoi,
Klaagzang klinkt niet zo fraai, het klinkt als slachtofferen. dat is wel het laatste. Het gaat erom dat communicatieprocessen op een niet gelijkwaardig niveau worden gevoerd, dat informatiestromen onduidelijk zijn en dat er van een inhoudelijk beleid helaas nog niets is verwoord. dat wil niet zeggen dat ik compleet tegen ben, het wil wel zeggen dat ik snak naar een duidelijk, helder geformuleerd beleid ten aanzien van cultuur en niet een zgn. cultuurbeleid dat aan een vastgoedbeleid vast is geklonken. Wat ik zelf belangrijk vind, als persoon doet er nu even niet zo toe, wat er belangrijk is voor de instellingen en de stad, dat doet er toe, en nogmaals er wordt over het verplaatsen van functies gesproken, niet van instellingen. Ik vond het geen klaagzang, vind dat ook geen recht doen aan diegenen die hun mening gaven of het woord wensten te nemen of ze nou als persoon verbonden aan een instelling het woord namen of als privaat persoon.
Het is goed dat dit debat heeft plaats gevonden, het is logisch dat er geen antwoorden zijn, het is voor het eerst dat er überhaupt een debat in het openbaar wordt gevoerd over het cultuurbeleid en de 1 HAC. Dus voortgaan ermee, op naar een volgend debat! Als laatste wil ik nog benadrukken dat elke stad instellingen die aan cultuur verbonden zijn, zou moeten koesteren, ze ook mag bekritiseren. Ze vormen mede het gezicht van de stad. Hierbij sluit ik me aan bij Ym de Roos, geef het tijd, ook in het professionele circuit en gun het consistentie en een lange termijn visie.
Dag Odette, ik was erbij en keek ernaar. Wat ik zelf het meest mis in Almere is interne betrokkenheid bij degenen die over het geld gaan. Er is voldoende passie en verantwoordelijkheidsgevoel bij de kunstenaars, docenten, instellingen etc zelf. Een goed beleidsplan moet worden onderbouwd door een goede visie. Ik kan me voorstellen dat er nagedacht wordt over wat wij willen dat onze jeugd in Almere meekrijgt op cultureel gebied en wat hun eigen inbreng kan en mag zijn (twee kanten). Ouderen redden zich wel, kinderen en jongeren moeten gestimuleerd worden over drempels heen te stappen om de moed op te brengen hun eigen ding te doen. Zelf werk ik met kinderen en jongeren van (soms) gedepriveerde achtergrond. Het mag niet zo zijn dat de familie waarin je bent geboren bepaalt wat je later wel of niet meekrijgt. Met andere woorden: faciliteer een groot breedte aanbod voor onze jeugd, gecombineerd met veel kansen en mogelijkheden voor hen om zelf mee te doen en met eigen ideeen te komen. Dat levert dan uiteindelijk vanzelf topcultuur op, op termijn. Jong geleerd, oud gedaan. Ik was het eens met de discussie dat met elkaar afgesproken initiatieven nu eindelijk eens een kans moeten krijgen om zich waar te maken, niet tijdsgebonden aan weer een nieuwe wethouder maar als staand beleid. Bij de start van een nieuw bedrijf reken je op tenminste 5 jaar, bij de start van iets groots zoals een woonvoorziening reken je op tenminste 7 jaar. Ik denk dat bij de verdere ontwikkeling van new town cultuur we mogen uitgaan van tenminste tien jaar.
hoi Odette,
allereerst: helaas kon ik er niet bij zijn door trieste omstandigheden maar…ik vind dat jij echt heel goed aktief bezig bent!
Met veel stellingen ben ik het niet eens (wist je vast al) omdat ik vind dat kunst (en cultuur) liefst zo autonoom mogelijk moet zijn…maar ja. In dit debat en ongetwijfeld ook de volgende debatten, zal het vooral gaan om ‘geld'(=subsidies) en ‘werkgelegenheid’ (=zie de aanwezigheid van betrokkenen uit de branche).
Het wordt tijd dat er eens echt anders gedacht gaat worden over Kunst (Cultuur is voor mij iets anders) en ‘Kunst’ moet niet volgend zijn of onderdanig zoals afhankelijk van geld…
De gemeente Almere zou eens ‘creatief’ moeten gaan denken over die vele leegstaande panden…op deze manier kunnen er nu ‘faciliteiten’ geschapen worden tbv de kunstenaars en ook de culturele takken…Leegstand geeft een mistroostig beeld voor Almere, waar men het altijd heeft over een ‘bruisende stad’… nou dat bruisende is ver te zoeken, dus vul (al is het tijdelijk) die leegstand met Kunst & Cultuur en dan bedoel ik niet: schilderijtjes ofzo ophangen! Nee, er moet iets te beleven zijn, al is het maar kijken wat een kunstenaar of artiest doet, een gesprekje kunnen aangaan…
Kijk na een poosje wat er gebeurt, of er iets verandert; zo niet: dan valt er niets meer te protesteren door de K&C-branche want: die mensen moeten het ZELF doen!!!
Dat moet toch een uitdaging zijn! (?)
Cultuurdebat een Flop!
In mijn ogen was het cultuurdebat een treurdebat vol jij-bakken naar de politiek en het gemeentebestuur. Geen zelfreflectie, geen zelfkritiek of voortschrijdend inzicht. Geen enkel uitzicht op de toekomst. Geen helderheid of haalbaarheid. Hopeloos!
Tóch maar even mijn reactie op de stellingen en de panelleden en mijn eindcijfer. Wie weet brengt dat dat nog wat leven in de brouwerij!
De stellingen
Stelling 1: De Hectare cultuur is de laatste kans op een goed cultureel leven in Almere.
Antwoord: Zolang de cultuurinstellingen als losse marionetten aan de touwtjes van de gemeente blijven hangen zou dat best eens waar kunnen zijn. Worden ze doorgeknipt en brengen de kunstinstellingen het op om samen pro-actief te programmeren dan doen de plannen van de gemeente er niet zoveel toe. Elk nieuw idee, hoe onzinnig ook, biedt dan altijd nieuwe kansen.
Stelling 2: De ontwikkelingen rondom De Kunstlinie maken duidelijk dat de gemeente zich moet bezinnen op haar rol.
Antwoord: Zolang de gemeente volksgeld (subsidie) geeft, moet ze zich verantwoorden en zich dus bezinnen op haar rol, welke die ook is.
Stelling 3: Een gemeente die zich vooral richt op 2030, struikelt over de culturele vraagstukken van vandaag,
Antwoord: Ja, als die gemeente niet in staat is om een weloverwogen een consistent cultuurbeleid stapsgewijs binnen de lange termijndoelen vorm te geven. Nee, als de gemeente dat wel kan.
Een mooi cultuurlandschap krijg je niet alleen met een stip op de horizon. Daarvoor is meer nodig. Bijvoorbeeld: vakmanschap, aanpassingsvermogen en volharding.
Stelling 4: De cultuureducatie moet geborgd worden binnen de bestaande instellingen.
Antwoord: Nee, daarvoor is het nu al te laat. Mede gezien het feit dat de belangrijkste culturele speler in dit veld inmiddels overhaast met de staart tussen de benen is vertrokken, is het hoog tijd voor een heroriëntatie op dit onderwerp. Daarbij moet een nieuwe organisatievorm inclusief een mogelijke deelname van commerciële aanbieders niet uitgesloten worden.
De panelleden (willekeurige volgorde) en cijfers.
Odette Breijinck
Het meest optimistische panellid. De enige die de nieuwe situatie eerlijk onder ogen durfde te nemen en op grond daarvan realistisch naar nieuwe kansen zocht.
Cijfer: 8
Frits Huis
Onze opportunistische raspoliticus was het nergens mee eens, maar onvermogend om oplossingen te bieden. Actuele kennis van zaken ontbrak pijnlijk.
Cijfer: 1, maar, amusementswaarde: 4, dus samen: 5
Ronald Venrooy
Tevreden gemeentevriend veranderde als blad aan de boom nu de gemeente hem dit keer niet langer ontzag. De gemeente is nu niet langer vriend meer. Hoe nu verder? Tja, dat is de vraag.
Cijfer: 5
Macha Roesink
Onze cultuursfinx bracht een intelligente analyse van de huidige cultuurcrisis. Betekenisloos was de grijsgedraaide plaat van het braakliggende terrein om en de hangjongeren onder het museum
Cijfer: 7
Jaap Jan Berg
Onze externe Almerekenner bracht het niet verder dan Thorbecke. De overheid moest zich vooral niet bemoeien met kunstinstellingen en draagvlak was wel een heel erg vies woord. Verleden tijd!
Cijfer: 4
Willy-Anne van der Heijden
De redelijkheid in persoon. Hamerde op verantwoordelijkheid van de gemeente voor een consistent cultuurbeleid en hekelde het tot nu toe gevoerde jojo beleid. Kwam helaas ook niet tot eigen visie.
Cijfer: 8
Jonathan de Jong
Piep zei de muis in het voorhuis! Leuke voordracht met persoonlijk empathie voor de cultuur die nu zo hardhandig om zeep wordt gebracht. Nieuwe ideeën? Vergeet het maar!
Cijfer: 4
Eindcijfer: 5,9 (een mager zesje dus)
Ik vond je een uitstekend panellid met prima bijdragen!